Ścieki bytowe wyprodukowane w gospodarstwie domowym, które przyjmuje oczyszczalnia ścieków są w niej oczyszczane, czyli tak naprawdę rozkładane na związki proste. Podstawowym, widocznym, wynikiem pracy oczyszczalni jest przede wszystkim osad, który magazynowany jest w osadniku wstępnym, a drugim elementem ciecz. Osad okresowo usuwany jest z oczyszczalni taborem asenizacyjnym, natomiast odbiornikiem cieczy, którą również należy poza oczyszczalnię odprowadzić, może być zarówno gleba, jak i wody – płynące lub stojące. Budowa układu rozsączającego najpopularniejszych drenażowych oczyszczalni ścieków składa się ze studzienki rozdzielczej, która rozdziela ścieki podczyszczone dopływające z osadnika gnilnego na ciągi drenarskie (UWAGA! podczyszczone a nie oczyszczone do poziomu jak np. w przypadku oczyszczalni biologicznej). Na zakończeniu każdego ciągu drenarskiego zainstalowana jest rura wentylacyjna doprowadzająca do nich tlen. W takich tradycyjnych konstrukcjach ilość i długość ciągów drenarskich uwarunkowana jest ilością stałych mieszkańców obsługiwanych przez daną oczyszczalnię oraz warunkami gruntowo –wodnymi. Dużym utrudnieniem przy zastosowaniu tego rozwiązania jest konieczność układania go w kruszywie o sporym uziarnieniu. Niestety cecha ta znacząco wpływa na czas realizacji montażu i generuje znaczne koszty (np. transport, koszt sporej ilości kruszywa, czas układania). W ostatnim czasie dokonano jednak sporych zmian w technologii zarówno oczyszczania ścieków, jak i w technologii systemów rozsączania. Wartym uwagi rozwiązaniem są skrzynki rozsączające KLAR – BOX firmy o konstrukcji bazującej na plastrze miodu. Skrzynki KLAR – BOX tworzą relatywnie lekki i zwarty system, który może być szybko zamontowany nawet przez osoby nie posiadające specjalistycznej wiedzy.
Oczyszczone w oczyszczalni biologicznej ścieki są klarowne i niosą niski poziom zanieczyszczeń. Najlepsze z nich np. biologiczna oczyszczalnia ścieków SOLIDO redukuje związki BZT5 o 98%, ChZT o 94% a zawiesinę o 96%. Ścieki oczyszczone do takiego poziomu można z powodzeniem odprowadzać do cieku wodnego (przy spełnieniu pewnych warunków m.in. wydana zostanie na to zgoda właściwego organu). W sytuacji, gdy cieku brak, możemy wykorzystać rów melioracyjny, a jeśli nie ma i takiej możliwości pozostaje rozpatrzyć możliwość odprowadzenia ścieków do gruntu. Tu z pomocą przychodzi system rozsączający KLAR – BOX. W nawiązaniu do normy DIN 4261-1 system rozsączający powinno się dobierać bazując na koniecznej powierzchni ścian bocznych skrzynki w m²/mieszkańca (KLAR – BOX posiada powierzchnię ścian 0,72 m²/skrzynkę). UWAGA!! PRZY DOBORZE UKŁADU ROZSĄCZANIA ważne są także warunki glebowe – przepuszczalność gruntu. By optymalnie dobrać wielkość układu rozsączającego warto wykonać wcześniej badania gruntu w miejscu planowanego posadowienia systemu oczyszczalni i rozsączania. Ważnym warunkiem właściwego zastosowania skrzynek rozsączających jest zachowanie minimalnej odległości od dna skrzynki rozsączającej do najwyższego poziomu zwierciadła wody gruntowej wynoszącej 150 cm.
Podczas montażu skrzynek rozsączających należy pamiętać o kilku elementach:
- Przykrycie gruntem min. 0,5 i max. 1 m,
- Maksymalna długość pojedynczego ciągu skrzynek powinna być nie dłuższa niż 10 m,
- Odległość pomiędzy dwoma ciągami wynosić będzie nie mniej niż 2 m,
- Całość musi być otoczona geowłokniną, by zapobiec przedostawaniu się do skrzynek wody opadowej
- Układ należy zakończyć wentylacją, aby pozbyć się powietrza mogącego ograniczać pojemność retencyjną układu rozsączającego.
Fot.: Skrzynka rozsączająca KLAR-BOX
Fot.: Przykładowy układ rozsączający oparty o skrzynki KLAR- BOX
Reasumując
Wybór optymalnej technologii systemu oczyszczania ścieków ma fundamentalny wpływ na koszty eksploatacji i serwisowania. Prowadząc rozważania pomiędzy oczyszczalnią bazującą na osadniku gnilnym i układzie rozsączającym ścieki podczyszczone a oczyszczalnią w pełni biologiczną ta pierwsza wydaje się rozwiązaniem inwestycyjnie tańszym. Jednak szczegółowa analiza kosztów zakupu urządzeń i montażu obu układów wykazuje, iż ze względu na ilość prac ziemnych, a także konieczność stosowania kosztownych kruszyw, całkowita wartość inwestycji oczyszczalni drenażowej przekroczy koszt droższej w zakupie oczyszczalni biologicznej SOLIDO. Dzieje się tak między innymi dlatego, że w przypadku oczyszczalni pełnobiologicznej koszt układu rozsączania ścieków oczyszczonych jest najczęściej niewielki. Sugerujemy by przed podjęciem ostatecznej decyzji i wyboru konkretnej technologii zapoznać się szczegółowo z instrukcją montażu każdej z nich, a także wykonać – w miarę możliwości – badania geologiczne podłoża, gdyż nie warto wybierać urządzeń pozornie tanich, które mogą okazać się kosztowne w montażu, a także podczas wieloletniej eksploatacji.